بر طبق پژوهش های روانشناسی زنان و مردان در شرایط استرس زا عملکرد و رفتار متفاوتی دارند.
سلام کیوتیم :)
در استرس قسمت هایی از مغز مرد کم کارتر می شود.
مطالعات دانشگاه ساوث کارولینا با هدف بررسی عکس‌العمل مردان و زنان در هنگامی که در موقعیت‌های پرتنش قرار می‌گیرند انجام شده است. در این مطالعات مشخص شد زمانی که مردان عصبانی به نظر می‌رسند و دچار استرس شده اند فعالیت‌های قسمت‌های خاصی از مغز که مسئول فهمیدن احساس دیگران است دچار اختلال می‌شود. این در حالی است که در همین مواقع فعالیت قسمت‌های گفته شده در زنان افزایش پیدا می‌کند.
احساس مردان در استرس کم تر می شود.
مردان در موقعیت‌های استرس‌زا از لحاظ احساسی عقب‌نشینی می‌کنند در حالی که زنان بیشتر به دنبال پشتوانه‌های احساسی می‌گردند. در این مواقع مردان نسبت به حالت چهره ی ترس و عصبانیت پاسخ کم‌تری نشان می‌دهند و از لحاظ شنیداری هم دچار مشکل می‌شوند.مثلا وقتی یک زن و مرد در خیابان با هم تصادف می کنند اکثر مردان از اتومبیل پیاده می شوند و ممکن است داد و بیداد هم راه بیندازند و حرف های طرف مقابل را گوش ندهند در حالی که بیشتر زنان در چنین موقعیتی به دنبال یک حامی می گردند حتی ممکن است در همان لحظه به کسی زنگ بزنند.
مردان در استرس حالات چهره افراد را کمتر متوجه می شوند.
در این تحقیق از گروهی از مردان و زنان خواسته شد به تصاویر چهره‌های مختلف تحت شرایط گوناگون نگاه کنند. در هر دو گروه فعالیت‌هایی در قسمت‌هایی از مغز که مسئول پردازش بینایی و قسمت‌هایی که مسئولیت پردازش حالات چهره بودند دیده شد. هم‌چنین میزان هورمون کورتیزول که یکی از نشانه‌های استرس در انسان‌هاست در طول مدت تحقیقات بررسی شد.
این بررسی‌ها نشان داد مردان در هنگامی که در موقعیت‌های استرس‌زا قرار دارند نه تنها فعالیت قسمت‌هایی از مغز که مسئول پردازش حالات چهره است کاهش پیدا می‌کند بلکه میزان هماهنگی بین قسمت‌هایی از مغز که احساسات مرتبط با حالات چهره را تحلیل می‌کند نیز کم می‌شود. اما در زنان در هنگام بروز استرس دقیقا عکس این حالت اتفاق می‌افتد.
مثلا وقتی یک شرایط استرسی همزمان برای یک زوج اتفاق می افتد مرد در آن لحظه سعی می کند شرایط استرسی را کنترل و تغییر دهد در حالی که زن درآن لحظه شرایط را بیشتر بررسی می کند و به توجه احساسی بیشتری نیاز پیدا می کند و تفاوت موجود باعث می شود مرد دیرتر متوجه حالات و احساسات همسر خود شود .
تاثیر استرس کاملا روی زنان و مردان متفاوت است.
پروفسور ماتر در این باره گفت: این مطالعه نشان می‌دهد تاثیر استرس روی مردان و زنان به شکل کاملا متفاوتی بروز پیدا می‌کند. بنابراین شما نباید انتظار داشته باشید که مردان دقیقا مانند زنان از خود واکنش نشان دهند.
تحقیقات قبلی روانشناسان نیز نشان داده بود زنان و مردان وقتی تحت استرس قرار می‌گیرند به شیوه‌های متفاوتی عمل می‌کنند.
تفاوت های رفتاری زنان و مردان در استرس
زنان در این مواقع در ارتباطات اجتماعی شرکت کرده و سعی می‌کنند با دیگران دوست و صمیمی شوند. در حالی که مردان در شرایط استرس درست مقابل این رفتار را انجام می‌دهند و ضد اجتماعی می‌شوند.
زنان هنگام مواجهه با استرس سعی می کنند با دیگران به ویژه زنان دیگر تماس اجتماعی برقرار کرده و وقت خود را صرف مراقبت و رسیدگی بیشتر به فرزندان خود کنند. زنان تمایل دارند با ایجاد ارتباطات انسانی و تشکیل وحدت و یگانگی از مزایای امنیت و ایمنی موجود در گروه برخوردار گردند.
کنار آمدن با استرس در زنان بصورت یافتن حمایت اجتماعی و احساسی به منظور صحبت کردن درباره تجربه احساسات، مرور وقایع روی داده و کاری که باید (در راه حل مشکل) صورت گیرد، انجام می گیرد.
مردان معمولا فعالیت گریز و خلاصی جستن را برای تخفیف استرس بر می گزینند. ایجاد سرگرمی و تفریح آرام بخش و یا اعتیاد به کار را به عنوان گریزگاه انتخاب می کنند.
از آنجایی که اعتماد به نفس در مردان از کفایت در عملکرد (موفقیت شغلی، برتری در رقابت ها و چالش ها، انجام وظایف) و در زنان از کفایت در روابط (ایجاد و حفظ آنها) نشات می گیرد، زنان معمولا هنگامی که خود را قربانی روابط کرده و نیازهای خود را نادیده می گیرند، و مردان زمانی که دستیابی به موفقیت و برتری را به هر قیمتی می پذیرند، دچار استرس می شوند.
شکست و ناکامی در روابط برای زنان، و شکست و ناکامی در عملکرد برای مردان از بزرگترین عوامل استرس زا در میان دو جنس می باشند.
بنابراین زنان با ایجاد ارتباط کلامی و احساسی و مردان با خلوت گزینی و سرگرم کردن خود با فعالیت های انحرافی با استرس کنار می آیند.
تفاوت مکانیزم استرس در زن و مرد
حال سوال این است مگر مکانیزم استرس در زن و مرد یکسان نیست پس چرا این تفاوت های رفتاری در زن و مرد به وجود می آید.
در حین استرس دو هورمون اصلی کورتیزول و آدرنالین ترشح می شود اما در کنار این دو هورمون یک هورمون فرعی به اسم اکسی توسین هم از مغز ترشح می شود تا اثرات دو هورمون استرس رو متعادل تر کند.
هورمون اکسی توسین عواطف آرام بخش و حس مراقبت را افزایش می دهد. و نکته جالب این است که در شرایط استرس زا میزان ترشح دو هورمون اپی نفرین و کورتیزول در زنان و مردان یکسان می باشد، اما میزان ترشح هورمون اکسی توسین در زنان بسیار بیشتر از مردان است.
انسانهایی که سطح هورمون اکسی توسین در بدن آنها بالاست آرام تر، آسوده خاطر تر و اجتماعی تر بوده و کمتر مضطرب می باشند.
در مردان علاوه بر این هورمون های ترشح شده هورمون مردانه تستوسترون هم وجود دارد که این هورمون تاثیرات هورمون اکسی توسین را کم می کند و همه این اتفاقات باعث می شود پاسخ به استرس در مردان از نوع “جنگ یا گریز” و در زنان از نوع “مراقبت (از فرزندان، والدین و همسر) ، معاشرت و مصالحه” باشد.
جمع بندی
مردان در حین استرس به دلیل ساختار مغزی و فیزیولوژی که دارند سعی در تغییر و کنترل استرس را دارند و زنان سعی می کنند احساسات خود را در جهت متعادل سازی شرایط بکار بگیرند برای مثال در اجداد شکارچی ما وقتی یک حیوان وحشی به یک خانواده حمله می کرد مرد با تمام توان خود سعی می کرد با انجام و تمرکز روی یک کار، حمله انجام شده را کنترل و دفع کند و در کنارش زن با نقش حمایتی فرزندان خانواده را آرام کند و همسر خود را حمایت کند و حتی از دیگران کمک بخواهد.
پس، این تفاوت در مردان و زنان هیچ برتری بر همدیگر ندارد و به دلیل نقش های زن و مرد کاملا مکمل همدیگر می باشند.
حتما از این به بعد در ارتباطات خود با افراد مختلف به ویژه با اعضای خانواده خود به این موارد دقت کنید و با توجه به این تفاوت های رفتاری واکنش و پاسخ رفتاری داشته باشید.
سوال من از شما این است که پاسخ رفتاری شما در حین استرس چه تفاوتی با نزدیک ترین جنس مخالف شما دارد؟
نویسنده: پژمان احمدی
