انسانها ارتباط ذاتی و قدرتمندی با نور خورشید دارند که بیش از 1000 سال قبل از ظهور الکتریسیته تکامل پیدا کرده است، ما تحت تاثیر محدودیتهای نور روز قرار داشتیم و چرخههای خواب ما از همین روال پیروی میکردند. اما امروزه، الکتریسیته و فناوری های روز ، به ذهن و بدن ما این امکان را می دهند که پس از غروب خورشید هم فعال باشند و این می تواند سلامتی ما را خراب کند.
بسیاری از مردم به راحتی به خواب می روند، اما اغلب در نیمه های شب در همان زمان از خواب بیدار می شوند. این اتفاق می تواند فوق العاده اذیت کننده باشد، به خصوص اگر نتوانید دوباره بخوابید و این اتفاق باعث می شود روز بعد احساس خستگی کنید.
بدن، ذهن و احساسات جدایی ناپذیر هستند، به این معنی که اگر در بدن فیزیکی خود، ناهماهنگی داشته باشید، به وضعیت عاطفی شما هم می تواند آسیب وارد شود و برعکس. پس اگر متوجه شدید که هر شب در ساعت مشخصی از خواب بیدار می شوید، ممکن است به این دلیل باشد که بدن شما در تلاش است پیامی برای شما ارسال کند.
حالا می خواهیم در این مقاله درک کنیم که بدن ما سعی دارد به ما چه بگوید. در ادامه لیستی از اندام ها و احساسات مرتبط با زمان های مختلف در طول شب ذکر شده که پیشنهاد میکنم تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
شماره یک: بیدار شدن در دو ساعت اولیه خواب ( مثلا 24:00 - 22:00)
در دو ساعت اولیه خواب غدد درون ریز بدن فعالیت زیادی انجام می دهند تا هموستازی بدن برقرار شود.هموستازی به شرایط ثابت و پایدار بدن گفته می شود. به همین دلیل توصیه می شود که دو ساعت قبل از خواب غذای سنگینی نخوریم و فعالیت سنگینی نداشته باشیم تا قبل از خواب حالت هموستازی بدن به طور کامل برقرار شود و بدن انرژی کافی برای روز بعد را تولید، بازیابی و ذخیره کند.
حالا اگر توانستید بین ساعت 10 تا 11 بخوابید، اما متوجه شدید که در حال بیدار شدن هستید این نشان می دهد که بدن شما بیش از حد استرس دارد و ناخودآگاه در حالت جنگ یا ستیز است. همچنین ممکن است متوجه شوید که افکار ترسناک یا مضطرب شما بیشتر شما را اذیت می کند و باعث می شوند احساس خطر یا ناامنی کنید و به احتمال زیاد دلیل این اتفاق می تواند نگرانی و تشویش بخاطر فردا و اتفاقات فردا باشد به همین دلیل پیشنهاد می شود که حتما قبل از خواب برای روز بعد خود برنامه ریزی کنید و مشخص کنید که فردا چه کارهایی را باید انجام دهید و چه کارهایی را نباید انجام دهید و همه آنها را درون دفترچه برنامه ریزی خود یا تقویم موبایلتان یادداشت کنید که آن ها را فراموش نکنید.
همچنین حین خواب در کنار خودتان یک قلم و کاغذ را قرار دهید که اگر به خاطر افکار مزاحم یا یک ایده خوب بیدار شدید سریع آن را یادداشت کنید. این کار باعث می شود ذهن شما تا حد خیلی زیادی از آن فکر خالی شود و بتوانید به ادامه خواب خود برسید چون می دانید براحتی فردا می توانید در مورد آن فکر مزاحم یا ایده خوب فکر کنید.
در ضمن اگر در ساعات اولیه خواب مدام بیدار می شوید یا خیلی سخت به خواب می روید علاوه بر کارهایی که گفته شد حتما چند دقیقه قبل از خواب مدیتیشن انجام دهید این کار باعث می شود راحت تر به خواب بروید و خواب مطلوبی داشته باشید.
شماره دو: بیدار شدن در دو ساعت دوم خواب (مثلا 02:00-00:00)
کیسه صفرا در این قسمت از خواب بیشترین فعالیت را دارد و این زمانی است که افراد مبتلا به مشکلات کیسه صفرا از جمله سنگ کیسه صفرا، درد را تجربه می کنند. از آنجایی که کیسه صفرا مسئول تجزیه چربی ها در بدن ماست. بیدار شدن در این زمان می تواند نشانه ای از این باشد که شما باید میزان مصرف چربی خود را تغییر دهید، یعنی از چربی های سالم تر استفاده کنید و اندازه آن را متعادل تر کنید.
در سطح عاطفی، بیدار شدن بین ساعت 12 تا 2 شب ممکن است نشان دهنده این باشد که شما در حال تجربه احساساتی تلخ هستید مانند ناراحت بودن از یک نفر. پس سعی کنید خیلی زود این احساسات را با انجام اقدامات مناسب به احساسات مثبت تبدیل کنید مثلا می توانید ناراحتی خود را بیان کنید و از فردی که ناراحت هستید تسویه حساب عاطفی کنید.
شماره سه: بیدار شدن در دو ساعت سوم خواب (مثلا 04:00-02:00)
اگر در این بازه زمانی به طور مداوم از خواب بیدار می شوید، ممکن است به دلیل این باشد که کبد شما اعلام می کند نمی تواند از زمان اختصاص داده شده خود برای تجدید قوا استفاده کند، زیرا به کار دیگری مشغول است.
هر گونه گرفتگی یا مسمومیت در کبد ممکن است در این ساعت از خواب به عنوان درد تجربه شود. توجه به این نکته ضروری است که در جامعه ما، انرژی اضافی در کبد بسیار شایع است.
محیط های شلوغ، قرار گرفتن مداوم در معرض سموم و آلاینده ها و احساسات سمی مانند عصبانیت و استرس، همگی مستقیماً کبد را هدف قرار می دهند. گرفتگی عضلانی و آسیب های عضلانی همچنین می توانند نشان دهنده عدم تعادل انرژی کبد باشد، زیرا کبد مسئول تنظیم فرآیندهای بدن است، هر شرایطی که در آن علائم ناهموار یا نامنظم، نوسانات خلقی یا عادت های نامنظم روده وجود داشته باشد ممکن است نشان دهنده مشکل کبد باشد.
کبد همچنین از چشمها برای دید بهتر پشتیبانی میکند، بنابراین سپری کردن ساعتهای طولانی در مقابل صفحه کامپیوتر یا موبایل مطمئناً کبد شما را ضعیف میکند. علاوه بر این افراط در مصرف الکل، رژیم غذایی نامناسب شامل غذاهای چرب و مصرف بیش از حد داروهای خودسرانه، باعث ایجاد مشکلات بیشتر در کبد می شود.
اگر مقدار الکل، غذاهای چرب، شکر و نوشیدنی های کافئین دار را به حداقل برسانید و فعالیت های روزانه خود را متعادل تر کنید به بدنتان لطف بزرگی خواهید کرد.
در سطح احساسی بیدار شدن در دو ساعت سوم خواب نشان دهنده احساس بسیار جدی عصبانیت، ناراحتی و ناامیدی است. سعی کنید خیلی زود منابع این احساسات را پیدا کنید و آن ها را برطرف کنید.
شماره چهار: بیدار شدن در دو ساعت چهارم خواب(مثلا 06:00-04:00)
این زمانی است که روده بزرگ شما بیشترین فعالیت خود را انجام می دهد. وقت آن است که محتویات آن را تا حد امکان بدون زحمت از بدن خود خارج کنید. این بهترین زمان برای بلند شدن و شروع روزتان است. همچنین این بهترین زمان برای ورزش است زیرا فعالیت بدنی شدید به فعال کردن انرژی درونی شما کمک می کند. هر علائمی که در این مدت تجربه کردید ممکن است نشان دهنده عدم تعادل در روده بزرگ و نیاز به توجه به این اندام باشد، به خصوص اگر مشکلات گوارشی یا یبوست یا اسهال باشد.
مطمئن باشید که در طول روز به اندازه کافی آب مصرف کنید، چون این کار نقش مهمی در سالم ماندن فعالیت روده ای شما دارد .
جنبههای عاطفی هم می توانند روی فعالیت روده ای شما تاثیر گذار باشند تا حدی که چند بیماری مهم مربوط به روده به دلیل احساسات منفی و استرس های روزانه ایجاد می شوند مانند سندروم روده تحریک پذیر یا بیماری کولیت.
اغلب حل کردن مشکلات روانشناختی، به برقراری مجدد سلامت روده کمک میکند. همچنین سعی کنید آگاهانه کار کنید و روی چیزهایی که نمی توانید تغییر دهید تمرکز نکنید و روی کارهایی تمرکز کنید که به طور واقع بینانه می توانید برای خوشبختی و موفقیت خود انجام دهید.
شب زنده داری
خیلی از افراد هستند که شب ها را بیدار می مانند و کار می کنند و روزها را می خوابند. با این که برای آن ها این کار لذت بخش و انرژی دهنده است اما در طولانی مدت می تواند مشکلات جدی را برای آن فرد ایجاد کند چون دارد روند طبیعی بدن را برعکس می کند و این برای بدن اصلا خوشایند نیست. پس اگر مجبور نیستید ساعت خواب خود را به شب بازگردانید.
پیشنهاد می شود حداکثر تا ساعت 11 شب به خواب بروید تا بدن بتواند انرژی کافی خود را بازیابی کند.
طبق تحقیقات گسترده، خواب در یک سوم اول شب ترمیم کننده ترین بخش خواب ما است. در این ساعات، هورمون استرس یعنی کورتیزول کاهش می یابد و فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیک افزایش می یابد. این به ما امکان استراحت کامل را میدهد و باعث می شود از واکنش های ستیز و گریزی که در طول روز تجربه می کنیم دور شویم.
این مرحله از خواب با حافظه و یادگیری هم مرتبط است. کمبود این نوع خواب نه تنها می تواند منجر به بیدار شدن با خستگی شود، بلکه می تواند منجر به کاهش عملکرد و هوشیاری در طول روز نیز شود. علاوه بر این، هورمون رشد که برای ترمیم بدن ما از آسیب های روزانه و حفظ سلامت ضروری است از ساعت 9 شب تا 7 صبح ترشح می شود.
هر ساعت خواب را در این زمان حیاتی کنید. ساعت بدن طب چینی بینش عالی به پیام های بدن شما ارائه می دهد.
نکته مهم:
در پایان توجه به این نکته بسیار اهمیت دارد که این مقاله جهت آگاه شدن شما در مورد بالا بردن کیفیت خواب بود تا کیفیت خواب خود را ارتقا دهید اما اختلالات خواب طیف گسترده ای دارند که با بررسی بیشتر قابل شناسایی هستند پس در صورت اجرای دستورالعمل های این مقاله، کماکان خواب مطلوبی را تجربه نکردید حتما با یک روانشناس مشورت کنید.
به کیفیت خواب خود چه نمره ای میدهید؟
نویسنده: پژمان احمدی